Profesor Stanisław Czepita (1954-2018)
1. Stanisław Czepita urodził się 18 września 1954 r. w Poznaniu. W 1972 r. rozpoczął studia prawnicze na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza
w Poznaniu. Od 1 czerwca 1978 r. do 30 września 1991 r. pracował jako nauczyciel akademicki na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu w Zakładzie Prawniczych Zastosowań Logiki, przekształconej w Katedrę Teorii Państwa i Prawa.
Stopień naukowy doktora nauk prawnych Stanisław Czepita uzyskał w 1985 r. W tym roku obronił na Wydziale Prawa i Administracji UAM przygotowaną pod kierunkiem prof. zw. dr Zygmunta Ziembińskiego rozprawę doktorską Koncepcje Czesława Znamierowskiego na tle współczesnej mu filozofii i teorii prawa. Rozprawa ta została wyróżniona w konkursie „Państwa i Prawa” na najlepszą pracę doktorską i habilitacyjną w 1986 r. Natomiast w 1989 r. za monografię Koncepcje teoretycznoprawne Czesława Znamierowskiego otrzymał nagrodę indywidualną III stopnia Ministra Edukacji Narodowej.
Stopień naukowy doktora habilitowanego nauk prawnych Stanisław Czepita otrzymał w 1996 r. na podstawie rozprawy Reguły konstytutywne a zagadnienia prawoznawstwa na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu. Rozprawa ta została wyróżniona w 1998 r. Nagrodą im. Leona Petrażyckego przyznawaną przez Wydział I Nauk Społecznych Polskiej Akademii Nauk. Jako pracownik Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza Stanisław Czepita zaangażowany był nie tylko naukowo i dydaktycznie, ale również organizacyjnie. Pełnił funkcję członka Rady Wydziału oraz Senatu.
Jednak to Szczecin stał się miastem, z którym Stanisław Czepita był związany przez najdłuższy okres swojego życia i aktywności naukowej. W Szczecinie ukończył szkołę podstawową, a następnie VI Liceum Ogólnokształcące im. Stefana Czarnieckiego. Natomiast ze szczecińskim ośrodkiem naukowym związany był w zasadzie od momentu kształtowania się zalążków instytucjonalnych wydziału prawa. W roku akademickim 1977/78 pracował jako asystent w Studium Administracyjnym w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Szczecinie.
Wreszcie od 1991 r. zaczął pracę na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Szczecińskiego jako adiunkt, a po uzyskaniu stopnia naukowego doktora habilitowanego – jako profesor nadzwyczajny. Od 1 września 1997 r. pełnił funkcję kierownika Katedry Teorii i Filozofii Prawa Uniwersytetu Szczecińskiego. Działalność dydaktyczna Profesora Stanisława Czepity na Uniwersytecie Szczecińskim obejmowała prowadzenie dla studentów seminariów i wykładów z przedmiotów takich jak filozofia prawa, teoria prawa, etyka (w tym z zakresu profesji i zawodów prawniczych i urzędniczych), zaś dla doktorantów – seminariów oraz wykładów z metodologii nauk prawnych, metodologicznych i etycznych aspektów pracy badawczej w prawoznawstwie czy filozofii prawa
W sferze obowiązków organizacyjnych, poza funkcją kierownika katedry, Profesor Stanisław Czepita pełnił funkcję Prodziekana Wydziału Prawa i Administracji przez okres dwóch kadencji (1993–1998). Od roku 1998 pełnił funkcję członka Senatu Uniwersytetu Szczecińskiego, a w 1999 r. objął funkcję Prorektora ds. Organizacji i Rozwoju. Ponadto Profesor Stanisław Czepita był Dziekanem Wydziału Prawa i Administracji (2005–2008) a także kierownikiem studiów doktoranckich (2012–2016).
2. Profesor Stanisław Czepita był uczniem Profesora Zygmunta Ziembińskiego, wybitnego uczonego i prekursora tak zwanej poznańskiej szkoły teorii prawa, którą wspólnie
z Profesorem Maciejem Zielińskim, jako kierownik szczecińskiej Katedry Teorii i Filozofii Prawa, refleksyjnie rozwijał.
Profesor Stanisław Czepita był erudytą, posiadającym obszerną wiedzę, dla którego liczyła się nauka rzetelna i zaangażowana w poszukiwanie i poznawanie prawdy. Nauka pojmowana jako aktywność w najwyższym stopniu etyczna, będąca prawdziwym, żywym i pociągającym wyzwaniem, bo w kwestiach naukowych Profesor nie uznawał kompromisów czy „dróg na skróty”. Jednocześnie pozostawił dorobek naukowy liczący ponad pół setki pozycji, obejmujący monografie, redakcje prac zbiorowych oraz artykuły, także
w najlepszych czasopismach światowych. Można powiedzieć, że Profesor Stanisław Czepita należał do nielicznego grona wybitnych uczonych, o czym przesądza jakość Jego pracy badawczej. W centrum tej pracy badawczej znajdowała się teoria prawa, w tym zwłaszcza koncepcja czynności konwencjonalnych Choć tak powiedzieć o badaniach Mistrza, to ledwie dotknąć istoty jego badań. Być może intelektualnej głębi badanych przez Profesora zagadnień przez długi czas nie pozna nikt.
Profesor był członkiem Międzynarodowego Stowarzyszenia Filozofii Prawa oraz Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, wygłosił szereg doskonałych referatów
na najważniejszych konferencjach naukowych z zakresu teorii i filozofii prawa, a jednocześnie z wielką uwagą uczestniczył w wydarzeniach naukowych doktorantów i studentów. Profesor Stanisław Czepita przebywał na stypendium naukowym w Wielkiej Brytanii: w Oksfordzie (Pembroke College) i Londynie (Westfield College) w ramach Oxford Colleges Hospitality Scheme ( 1989 r.), co stworzyło mu możliwość wymiany myśli m.in. z Herbertem Hartem.
3. Profesor Stanisław Czepita prowadził pracę badawczą według reguł coraz rzadziej dziś spotykanych, a które nakazują dotrzeć do wszystkich źródeł, poglądów i autorów.
Co oczywiste, taki program badawczy oznaczał, że będąc tylko człowiekiem, nie można było go z pozoru zrealizować. Profesor Stanisław Czepita dowodził, w stanowiących samoistną wartość rozmowach naukowych, że i w tym wypadku pozory mylą. Wiedzą o tym nie tylko najbliżsi współpracownicy, ale każdy, kto miał szansę spotkać się z Nim w sprawach naukowych, czy to jako student, doktorant, czy jako habilitant.
Wśród refleksji dotyczących kontaktów tak profesjonalnych, jak osobistych z Profesorem Stanisławem Czepitą, jako znaczącą przytoczyć można taką: „zawdzięczam mu wiele ciekawych myśli, ale był też pierwszą osobą, która zaproponowała mi kawę, gdy po raz pierwszy przyjechałem na konferencję filozoficzno-prawną”.
Pisanie monografii przez lub z Profesorem Stanisławem Czepitą oznaczało w istocie jak gdyby napisanie dwóch lub trzech książek zwykłym (choć rzetelnym) trybem, praca nigdy bowiem nie wydawała się dość dobra, gdy jednak napisana została (nieoczekiwanie) druga lub trzecia, można było mówić o dziele naukowym par excellence.
Profesor miał nadzwyczajną łatwość we wskazywaniu rzeczy ważnych. A ważne są dwie rzeczy: rodzina i reszta, w tej reszcie na pierwszym miejscu nauka.
W życiu akademickim, profesjonalnym i w relacjach zwyczajnych, prostych, ludzkich, znaczących pod wieloma względami i ważnych momentów związanych z Profesorem Stanisławem Czepitą było tyle, że trudno je zebrać i wymienić. Składają się one na praktykowanie przez Profesora Stanisława Czepitę rzetelnej postawy we wszystkim, co robił – czy to było bycie profesorem, czy przyjacielem, czy dziadkiem.
Należy wreszcie podkreślić cechy osobowości Profesora Stanisława Czepity, które przesądziły o tym, że był nie tylko nauczycielem, mistrzem i autorytetem, nieustępliwym w staraniach o dobro Uniwersytetu, Jego Katedry oraz dobrze rozumianej Nauki, lecz przede wszystkim człowiekiem życzliwym, wymagającym, obiektywnym, ale i pomocnym, wzbudzającym uznanie i szacunek oraz zjednującym sobie sympatię wszystkich tych, którzy się z Nim zetknęli.
Profesor Stanisław Czepita potrafił kształtować u swoich współpracowników zapał w tworzeniu nowych idei, zapamiętanie w pracy oraz szeroką perspektywą myślenia.
W swoich działaniach pokazywał jak można się poświęcić całkowicie sprawie, w którą się wierzy. Mocno stąpał po ziemi i nie bał się wytykać błędów innym, jednocześnie służąc pomocą przy korygowaniu myśli i przekonań naukowych. Był nauczycielem spełnionym i poważanym przez wiernych uczniów, do końca słuchanym z zapartym tchem.
Biogram Profesora Stanisława Czepity
